W leczeniu uzależnienia dąży się do tego, aby pacjent zrezygnował z substancji lub zachowań dla niego szkodliwych. Niektóre ośrodki kładą również nacisk na to, aby w trakcie leczenie zredukować szkodliwe skutki nałogu i pomóc pacjentowi w powrocie do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Jest to bardzo ważne, bo często zdarza się, że pozostawiony sam sobie po odbyciu leczenia szybko wraca do dawnych nawyków.
Decydując się na leczenie należy podjąć jednak decyzję czy ma się ono odbywać w towarzystwie innych osób, czy sam na sam z psychoterapeutą. Takie rozróżnienie nazywa się terapią grupową i indywidualną.
Grupowa a indywidualna terapia uzależnień
Terapia grupowa, to nic innego jak systematyczne spotkania w określonej grupie osób. Takim mitingom przewodzi jeden lub dwóch terapeutów. W zależności od tego czego dotyczą tego typu spotkania, grupy działają w różny sposób. Z całą pewnością inaczej wygląda to wśród pacjentów uzależnionych od alkoholu, a inaczej wśród pacjentów uzależnionych na przykład od hazardu. Tak czy inaczej terapia grupowa zawsze jest przeciwieństwem terapii indywidualnej. Tam bowiem leczenie polega na bezpośrednim i osobistym kontakcie z prowadzącym. Podobnie jednak jak w przypadku terapii grupowej istnieją różne modele, wedle których tworzony jest program terapeutyczny. Główną zaletą terapii indywidualnej jest jednak możliwość dogłębnego przepracowania problemu z którym zjawia się pacjent. Takie sesje trwają zazwyczaj około godziny i odbywają się raz lub kilka razy w ciągu tygodnia.
Grupa zamknięta i otwarta
Terapię grupową należy podzielić na kilka typów. Przede wszystkim jednak wyróżnia się grupy zamknięte i otwarte. Te drugie charakteryzują się tym, że terapia w nich trwa praktycznie cały czas. A to oznacza, że nowi pacjenci mogą do niej dołączyć w każdej chwili. Niestety, taka zmienna często sprawia, że obecni na terapii otwartej są na różnych poziomach leczenia. W niektórych przypadkach ma to jednak i swoje zalety – nowi mogą uczyć się i korzystać z porad tych doświadczonych.
Grupa zamknięta z kolei, to grupa w której wszyscy pacjenci rozpoczynają i kończą leczenie w tym samym momencie. Ma to miejsce po określonym czasie i zależne jest od intensywności planowanych spotkań. Może zdarzyć się bowiem tak, że spotkania organizowane są codziennie, na przykład na oddziałach dziennych lub raz w tygodniu.
Tak czy inaczej liczba pacjentów, która bierze udział w terapii grupowej nie powinna przekraczać 11 osób. Owszem, zdarza się że jest ich znacznie więcej, jednak są to przypadki odosobnione lub spowodowane określonymi czynnikami. Istotnym jest, aby jednak grupa nie była zbyt liczna, bo to zaburzyć może poczucie komfortu i możliwość wypowiadania się każdej osoby.
Terapia indywidualna czy grupowa – na co się zdecydować?
Wydaje się, że niektórzy pacjenci ze względu na swoje cechy osobowościowe powinni unikać terapii grupowej. Po pierwsze, pewne predyspozycje mogą powodować bowiem, że takie leczenie będzie mało efektywne. Po drugie, taka grupa może stać się dla uczestnika grupą znajomych, bezpieczną przystanią. Nie zmieniając nic w swej codzienności będzie uczęszczał na spotkania tylko po to, by spotkać się z przyjaciółmi z podobnymi problemami.
Pryzmat finansowy jest tu oczywiście korzystny, bo terapia grupowa co do zasady jest po prostu bardziej ekonomiczna. Sesja grupowa jest bowiem zazwyczaj dwukrotnie tańsza, od tej indywidualnej. Jeśli więc u pacjenta wykluczy się pewne predyspozycje, nic nie stoi na przeszkodzie, aby dołączył do zespołu osób zmagających się z podobnym problemem.
Co do terapii indywidualnej, kładzie ona większy nacisk na aspekt osobowości danego pacjenta. Uwzględnia jego sytuację, jako całość i całkowicie się na nim koncentruje. Mamy tu bezpośredni kontakt z psychoterapeutą i dogłębne przepracowanie problemu osobowościowego. Ceny takich spotkań są jednak, co oczywiste, o wiele wyższe.
Niezależnie od wyboru, warto znaleźć placówkę, w której kładzie się nacisk na poprawę funkcjonowania osoby w społeczeństwie, tak jak w Gabinecie Psychologicznym Apropos. Każda terapia dążąca do sukcesu powinna nie tylko zainicjować i pomóc zachować abstynencję, ale również poprawić jakość życia.