Uszkodzenia mechaniczne, w tym przecięcia, przekłucia i otarcia to jedne z najczęściej występujących zagrożeń. Pojawiające się w wielu gałęziach przemysłu niebezpieczne czynniki mechaniczne są szkodliwe szczególnie dla dłoni i rąk, dlatego ważnym jest by zapewnić pracownikom odpowiednią ochronę w postaci rękawic. Istnieje kilka norm określających i specyfikujących wymagania dotyczące rękawic chroniących przed urazami mechanicznymi.
Charakterystyka rękawic przeciwprzecięciowych
Rękawice przeciwprzecięciowe, zwane również antyprzecięciowymi należą do kategorii II ryzyka i zapewniają ochronę przed co najmniej jednym z zagrożeń określonych w normie EN 388, czyli ścieraniem, przecięciem lub przekłuciem. Rękawice spełniające wymagania tej normy należy bezwzględnie stosować podczas pracy narażającej na uszkodzenia mechaniczne, co w praktyce oznacza konieczność ich stosowania do wszystkich prac w przemyśle.
Podczas doboru rękawic należy uwzględnić stopień narażenia rąk pracowników na działanie czynnika szkodliwego, rodzaj wykonywanej pracy, rodzaj zagrożeń i intensywność danego czynnika szkodliwego. Rodzaj rękawic dobierany jest tak, by ich poziom ochrony w zakresie danego czynnika odpowiadał występującemu na miejscu pracy zagrożeniu lub zagrożeniom i nie pomijał żadnego z czynników na korzyść ochrony przed innym.
Właściwości rękawic przeciwprzecięciowych
Ogólne właściwości rękawic chroniących przed różnego rodzaju przecięciami określone są przez normę PN-EN 388. Jest to ogólny standard wymogów dla rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi, według którego rękawice muszą być odporne na obtarcia, przecięcia i przekłucia, których skutki są więcej niż powierzchniowe. Dodatkowe wymagania dotyczące rękawic antyprzecięciowych określane są za pomocą bardziej szczegółowych norm.
PN-EN 381 opisuje wymagania, jakie muszą spełniać rękawice chroniące ręce przed przecięciami piłą łańcuchową. Odporność rękawic określana jest na podstawie klasy prędkości łańcucha piły. Norma PN-EN 1082 określa wymagania dla rękawic chroniących przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi, natomiast norma PN-EN 14328 określa rękawice przeznaczone do ochrony przed przecięciem nożami z napędem.
Rękawice ochronne przeciwprzecięciowe, poza właściwościami ochronnymi powinny zapewnić użytkownikowi komfort pracy, czucie palców oraz właściwą chwytność. Rękawice przeciwprzecięciowe wykonane są zwykle ze skór i tkanin, tkanin powlekanych tworzywem sztucznym lub kauczukiem oraz przędz bawełnianych, poliestrowych, stylonowych, poliamidowych, aramidowych (czego najpopularniejszym przykładem są rękawice Kevlarowe) oraz z włókien szklanych. Rodzaj zastosowanego materiału jest uzależniony od poziomu ochrony, jaki przewidziano dla konkretnych rękawic.
Zastosowanie rękawic przeciwprzecięciowych
Rękawice przeciwprzecięciowe mogą mieć różnorodną wartość ochrony przed czynnikami tnącymi, dlatego ich zastosowanie jest szerokie i sięga właściwie wszystkich gałęzi przemysłu. Rękawice chroniące przed przecięciami stosowane przez rzeźników czy pracowników linii pakującej produkty żywnościowe będą znacznie odbiegały wyglądem i właściwościami od tych przeznaczonych dla pilarzy i użytkowników noży z napędem. Wiele rękawic przeznaczonych do ochrony przed innymi czynnikami szkodliwymi, na przykład wysokimi temperaturami, zapewnia również podstawową ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Należy jednak założyć, że w przypadku gdy uszkodzenia mechaniczne są głównym źródłem niebezpieczeństwa, specjalistyczne rękawice przeciwprzecięciowe są jedyną skuteczną formą ochrony.