Mówienie jest podstawową formą komunikacji człowieka z otoczeniem, dzięki któremu przekazuje on za pomocą słów ważne dla niego komunikaty. Dla prawidłowego porozumiewania się potrzebny jest sprawny aparat artykulacyjny, na który składają się narządy mowy, na przykład: jama ustna i gardłowa z ruchomymi narządami mowy takimi jak: język, żuchwa, podniebienie miękkie, oraz nieruchomymi, takimi jak: zęby, dziąsła podniebienie twarde i tylna ściana gardła oraz jama nosowa.
Kiedy terapia logopedyczna jest konieczna?
Terapia logopedyczna jest konieczna wtedy, gdy dziecko ma problemy z porozumiewaniem się z różnych powodów. Przyczyną takiej sytuacji mogą być niesprawne narządy mowy, bądź upośledzona ich motoryka lub wady wymowy. Zadaniem terapii logopedycznej jest korygowanie zakłóceń w porozumiewaniu się dziecka. Dla skutecznego opracowania programu terapeutycznego niezbędny jest wywiad oraz przeprowadzenie specjalistycznych testów, które pozwolą postawić prawidłową diagnozę zaburzeń mowy u dziecka. Terapia logopedyczna czasami musi być powiązana z terapią sensoryczną, gdyż opóźnienie rozwoju mowy często jest związane z zaburzeniami integracji sensorycznej. Integracja sensoryczna polega na prawidłowej interpretacji bodźców zmysłowych dla prawidłowej na nie reakcji organizmu. W terapii logopedycznej zasadniczą sprawą jest współpraca z logopedą nie tylko dziecka, ale i rodzica, ponieważ częścią terapii są ćwiczenia wykonywane przez dziecko w domu. Ma to olbrzymie znaczenie w sytuacji utrudnionego kontaktu z logopedą. Terapia będzie skuteczna o tyle, o ile rzetelnie rodzic będzie wykonywał zalecone przez specjalistę prace domowe. Rodzic musi mieć świadomość swojej ogromnej roli w terapii. Jej efekty będą dostrzegalne na przestrzeni lat, gdy dziecko nie będzie miało problemów z pisaniem i czytaniem, uniknie wad wymowy i będzie poprawnie wypowiadało słowa oraz zdania.
Jak wykorzystać pomoce logopedyczne w terapii?
Jednym ze sposobów rozwijania mowy u dziecka jest czytanie mu bajek. Dziecko dzięki temu będzie bogaciło słownictwo, utrwalało poprawne formy gramatyczne i fonetyczne. Bardzo skuteczną pomocą w terapii logopedycznej jest dmuchawka jako lokomotywa, kolorowa i przyciągająca uwagę dziecka i zachęcająca do ćwiczeń, a jednocześnie zabawy. Zadaniem dziecka jest dmuchanie w taki sposób, by na odpowiedniej wysokości utrzymać piłeczkę. Usprawnia ono w ten sposób aparat mowy, ćwiczy koncentrację, wydłuża oddech i reguluje jego siłę. Dla zapewnienia higieny zaleca się do tunelu zabawki użyć słomki po to, aby z niej korzystało kilkoro dzieci. Kolejną pomocą jest helikopter, skuteczny w doskonaleniu pracy mięśni ust, czy zdolności kontrolowania oddechu. Zabawka działa tak, że po dmuchnięciu śmigło zaczyna się kręcić. Jest skuteczny w terapii między innymi jąkania się. Pacynka Moowi nie tylko uczyą opowiadać, usprawniają język, buzię, wspomagają wywoływanie głosek, ale również rozwijają wyobraźnię. Dziecko pokonuje wstyd i otwiera się w zabawie z zabawnym stworkiem. Pacynki są kolorowe, trwałe i estetycznie wykonane. Pusteball to pomoc do ćwiczeń oddechowych, polegająca na dmuchaniu przez słomkę piłeczki w taki sposób, by trafiła do bramki przeciwnika. Kilka otworów po bokach pozwala wkładać słomkę nie tylko ponad swoją bramką, ale również po bokach boiska. Dziecko ćwiczy tu układ oddechowy i wzmacnia mięśnie ust. Wykonanie pomocy z drewna wpływa na jej trwałość. Gra logopedyczna „Mówię poprawnie” rozwija mowę dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ćwicząc poprawną wymowę głosek syczących: s, z, c, dz oraz ciszących: ś, ź, ć, dź, a także szumiących: sz, ż, cz, dż.
Pomoce w terapii sensorycznej
Zabawki sensoryczne rozwijają zdolności manualne dziecka, ćwiczą koordynację wzrokowo-ruchową. Jedną z wielu jest mata do rolowania, służąca do zawijania i rolowania ciała. Huśtawka podwieszana rozwija wyobraźnię dotykową dziecka. Piasek sensoryczny sprzyja stymulacji małej motoryki, rozwija wyobraźnię i jest dobrze tolerowany przez dzieci o wysokiej wrażliwości na dotyk. Ringo sensoryczne jest szczególnie polecane w terapii ręki, a suche baseny z kulkami łagodzą skutki urazów i upośledzeń oraz wspomagają ćwiczenia z zakresu terapii sensorycznej. Tunele sensoryczne polecane są dzieciom z zapotrzebowaniem na bodźce czucia głębokiego.
Zastosowanie pomocy w terapii logopedycznej i sensorycznej uczyni ją nie tylko skuteczną, ale i atrakcyjną dla dziecka.